Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao đôi khi bạn không nhìn ra cơ hội trước mắt hoặc thất bại trong việc hiểu người khác? Mỗi chúng ta đều có những “điểm mù” trong nhận thức, thường xuất phát từ chính tố chất mà cá nhân đang sở hữu. Nhận diện chúng là bước đầu để thay đổi và phát triển. Hiểu rõ “điểm mù” không chỉ giúp bạn tránh sai lầm mà còn mở ra cánh cửa để tối ưu hóa bản thân trong công việc và cuộc sống.
Điểm mù trong nhận thức là gì?
“Điểm mù” trong nhận thức là những hạn chế mà bạn không nhận thấy, ảnh hưởng đến cách bạn nhìn nhận bản thân, người khác, hoặc vấn đề xung quanh. Những “điểm mù” này thường xuất phát từ tố chất cá nhân như tính cách, thói quen, hoặc kinh nghiệm sống, cũng như tác động từ môi trường như văn hóa, áp lực xã hội hoặc công việc. Chúng có thể khiến bạn bỏ lỡ cơ hội, mắc sai lầm hoặc không phát huy hết tiềm năng của mình.

Ví dụ, cách 3 tố chất tạo ra điểm mù trong nhận thức
Trong báo cáo Trait-Map®, 14 tố chất cá nhân đều có thể vô tình tạo ra những điểm mù, tùy vào môi trường sống và trải nghiệm thực tế của mỗi người mà có sự khác biệt. Dưới đây, ví dụ 3 tố chất thường gây ra “điểm mù nhân thức” cho một số cá nhân như:
- Ambition and Drive (Tham vọng và động lực):
Những người có tố chất này thường rất nhiệt huyết và quyết tâm đạt được mục tiêu, nhưng đôi khi họ có thể bỏ qua chi tiết hoặc nhu cầu của người khác vì quá tập trung vào mục tiêu của mình. Ví dụ, một nhân viên kinh doanh có thể bỏ qua ý kiến khách hàng vì quá tập trung vào doanh số, dẫn đến mất khách hàng và giảm doanh thu.
- Reading People (Đọc hiểu con người):
Tố chất này liên quan đến khả năng hiểu và đoán biết cảm xúc, hành vi của người khác. Tuy nhiên, những người không mạnh về tố chất này có thể hiểu sai hoặc không nhận ra cảm xúc thật của người khác. Ví dụ, một quản lý không nhận ra nhân viên của mình đang chịu áp lực lớn có thể dẫn đến tình trạng kiệt sức và mất động lực của nhân viên.
Xem thêm: Trưởng nhóm giỏi: Phát hiện sớm và quản lý rủi ro kiệt sức trong đội nhóm
- Stress Tolerance (Chịu đựng căng thẳng):
Những người có khả năng chịu đựng áp lực kém thường không nhận biết được dấu hiệu căng thẳng của bản thân, dẫn đến kiệt sức. Ví dụ, một nhân viên chăm chỉ làm việc không nghỉ ngơi có thể không nhận ra rằng sức khỏe của mình đang suy giảm nghiêm trọng cho đến khi quá muộn.
Làm thế nào để nhận diện và khắc phục điểm mù?
Nhận diện điểm mù là bước đầu để cải thiện nhận thức và hành vi. Có nhiều phương pháp để nhận diện điểm mù, bao gồm:
- Sử dụng công cụ Trait-Map®: Trait-Map® cung cấp báo cáo chi tiết về tố chất và thang đo, giúp bạn nhận biết điểm mạnh và yếu của mình.
- Nhận phản hồi từ người khác (Phản hồi 360 độ): Đồng nghiệp hoặc bạn bè thường có cái nhìn khách quan về bạn và có thể giúp bạn nhận diện điểm mù của mình.
- Tự phản ánh: Đặt câu hỏi như “Mình đã bỏ qua điều gì trong tình huống này?” hoặc “Phản ứng của mình có phù hợp không?” để tự nhận diện điểm mù.
Xem thêm: 07 dấu hiệu nhận biết người có mức thấu hiểu bản thân cao
Để khắc phục điểm mù, bạn có thể cân bằng tố chất bằng cách phát triển các kỹ năng hoặc thái độ bù đắp cho điểm yếu trong tố chất cá nhân, học hỏi từ trải nghiệm bằng cách phân tích các sai lầm trước đây để rút kinh nghiệm, và tham gia các khóa học để tăng cường kỹ năng mềm như giao tiếp, quản lý cảm xúc, hoặc tư duy phản biện.
Lợi ích của việc khắc phục điểm mù
Khi điểm mù được nhận diện và khắc phục, bạn sẽ đạt được sự phát triển toàn diện hơn. Điều này mang lại nhiều lợi ích như:
- Tăng cường tự nhận thức: Hiểu rõ bản thân hơn, từ đó điều chỉnh hành vi phù hợp.
- Cải thiện mối quan hệ: Thấu hiểu người khác tốt hơn, tránh hiểu lầm hoặc xung đột.
- Nâng cao hiệu suất: Giảm sai lầm, tăng khả năng đưa ra quyết định chính xác.

Hướng dẫn sử dụng Trait-Map® để nhận diện điểm mù
Trait-Map® là công cụ mạnh mẽ để nhận diện tố chất tạo ra điểm mù và gợi ý giải pháp cải thiện. Để bắt đầu, bạn có thể làm bài test Trait-Map® và phân tích báo cáo để xác định điểm yếu trong các tố chất như Stress Tolerance, Reading People, Ambition and Drive. Sau đó, xây dựng kế hoạch cải thiện cá nhân hóa dựa trên gợi ý từ báo cáo để khắc phục điểm mù và phát triển bản thân.
Kết luận
Điểm mù trong nhận thức là những hạn chế bạn không tự nhận ra, thường bắt nguồn từ các tố chất cá nhân. Trait-Map® giúp bạn xác định và khắc phục những điểm mù này, từ đó phát triển bản thân một cách toàn diện. Hãy dành thời gian để hiểu rõ bản thân và nhận diện những yếu tố đang cản trở sự phát triển của bạn. Thực hiện bài test Trait-Map® ngay hôm nay để khám phá tố chất của mình và xây dựng lộ trình phát triển phù hợp.
Mr. Phan Bảo.