Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao mình luôn có những suy nghĩ tiêu cực và cảm thấy mắc kẹt trong vòng xoáy của sự buồn bã? Niềm tin cố hữu có thể là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Việc nhận diện và thay đổi những niềm tin sai lệch là một bước quan trọng để giải phóng bản thân khỏi trầm cảm.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá về niềm tin cố hữu, cách chúng ảnh hưởng đến cuộc sống và làm thế nào để sử dụng Trait-Map® để thay đổi nhận thức và phát triển bản thân một cách tích cực.
1. Niềm tin cố hữu là gì?
Niềm tin cố hữu hình thành như thế nào? Niềm tin cố hữu là những niềm tin ăn sâu vào tâm trí chúng ta từ khi còn nhỏ, thường được hình thành qua trải nghiệm cá nhân, gia đình và xã hội. Chúng có thể là những niềm tin tích cực giúp chúng ta vượt qua khó khăn, nhưng cũng có thể là những niềm tin tiêu cực giới hạn khả năng và tiềm năng của chúng ta.
Tại sao một số người khó thay đổi nhận thức? Niềm tin cố hữu có thể trở nên vững chắc và khó thay đổi vì chúng được củng cố qua thời gian. Thay đổi những niềm tin này đòi hỏi sự nhận diện, đối mặt và thay thế bằng những niềm tin mới tích cực và hỗ trợ.
Xem thêm: Trầm cảm – Chúng ta có thực sự hiểu đúng về nó?
2. Mối liên hệ giữa tính cách và niềm tin cố hữu theo Trait-Map®
Điểm thấp ở Optimism (Tinh thần lạc quan) và niềm tin về số phận: Những người có điểm thấp ở tinh thần lạc quan thường tin rằng họ không thể thay đổi số phận và cuộc sống của mình, dẫn đến suy nghĩ tiêu cực và trầm cảm.
Điểm cao ở Stress Tolerance (Chịu đựng áp lực thấp) và sự dễ dàng bỏ cuộc: Những người có khả năng chịu đựng áp lực thấp dễ dàng bỏ cuộc khi gặp khó khăn, khiến họ mất tự tin và cảm thấy bị mắc kẹt.
Điểm thấp ở Self-Confidence (Sự tự tin) và sự gia tăng tự ti: Thiếu tự tin làm gia tăng sự tự ti, dẫn đến suy nghĩ tiêu cực về bản thân và khả năng của mình, góp phần gây ra trầm cảm.

Xem thêm: Công cụ Trait-Map® kế thừa nhưng vượt trội hơn mô hình BigFive
3. Làm thế nào để thay đổi nhận thức?
Tập nhận diện những suy nghĩ tiêu cực:
Hãy bắt đầu bằng việc nhận diện những suy nghĩ tiêu cực và niềm tin cố hữu đang giới hạn bạn. Hãy ghi chép lại những suy nghĩ này và phân tích chúng một cách khách quan.
Sử dụng Trait-Map® để nhận ra điểm mạnh và điểm yếu:
Trait-Map® là công cụ hữu ích giúp bạn nhận ra điểm mạnh và điểm yếu của mình, từ đó tạo ra thói quen suy nghĩ tích cực. Bằng cách nhận diện và hiểu rõ các yếu tố này, bạn có thể bắt đầu thay đổi những niềm tin cố hữu và tìm kiếm những giải pháp hiệu quả để cải thiện trạng thái tinh thần.
Thực hành tư duy phản biện:
Hãy thực hành tư duy phản biện để phân tích và loại bỏ những niềm tin sai lệch. Hãy đặt câu hỏi và thách thức những suy nghĩ tiêu cực để tìm ra sự thật và xây dựng những niềm tin mới tích cực.
Xem thêm: Giải mã tính cách và Phát triển bản thân cùng Trait-Map®

Ví dụ thực tế
Niềm tin cố hữu: “Kiếm tiền là một việc cực nhọc và tôi sẽ không bao giờ đủ giàu có.”
Bước 1: Nhận diện niềm tin cố hữu – Người trầm cảm thường có những suy nghĩ tiêu cực như “Kiếm tiền là một việc cực nhọc” hoặc “Tôi sẽ không bao giờ đủ giàu có.” Những niềm tin này có thể gây ra sự mệt mỏi và căng thẳng, làm tăng tình trạng trầm cảm.
Bước 2: Thử thách niềm tin cố hữu – Người trầm cảm cần đặt câu hỏi và thử thách những niềm tin này: “Có thật sự kiếm tiền luôn là một việc cực nhọc không?” hoặc “Tôi có thể tìm được bằng chứng nào chứng minh rằng tôi không thể kiếm tiền dễ dàng hơn?”
Bước 3: Tạo ra niềm tin mới – Sau khi thử thách và nhận ra những niềm tin tiêu cực này không có cơ sở, người trầm cảm có thể tạo ra những niềm tin mới tích cực hơn: “Tôi có thể học cách kiếm tiền thông minh hơn” hoặc “Tôi có thể đủ giàu có nếu tôi kiên trì và sống cởi mở với mọi người.”
Bước 4: Thực hành niềm tin mới – Người trầm cảm cần thực hành niềm tin mới hàng ngày bằng cách nhắc nhở bản thân về những điều tích cực và tập trung vào những thành công nhỏ. Việc này giúp củng cố niềm tin mới và giảm bớt sự dằn vặt từ những niềm tin cũ.
Bước 5: Kiểm tra lại tiến trình – Sau một thời gian, người trầm cảm nên kiểm tra lại tiến trình của mình để xem liệu niềm tin mới có giúp họ cảm thấy tốt hơn và giảm bớt trầm cảm hay không. Nếu cần, họ có thể điều chỉnh và cải thiện niềm tin mới để phù hợp hơn với tình hình hiện tại.
Thay đổi niềm tin cố hữu đòi hỏi thời gian và sự kiên nhẫn, nhưng nó có thể giúp người trầm cảm cải thiện trạng thái tinh thần và thoát khỏi sự dằn vặt. Việc thay đổi những suy nghĩ tiêu cực về kiếm tiền cực nhọc thành những niềm tin tích cực về việc kiếm tiền thông minh và dễ dàng hơn có thể mang lại sự thay đổi lớn trong cuộc sống.
Gợi mở: Ở bước 3 khi bạn đã xác định niềm tin mới nhưng không thể thực hiện chúng. Lúc này, bạn có thể quan sát nội tâm của bạn, những lý do bạn đặt ra (chính là niềm tin cố hữu, bởi vì 1 vấn đề của bạn luôn có rất nhiều niềm tin cố hữu, hay quan điểm xung quanh vấn đề đó) sẽ cản trở bạn thực hiện niềm tin mới. Và đó chính là niềm tin cố hữu, bạn cần loại bỏ chúng.
Kết luận
Việc nhận diện và thay đổi những niềm tin cố hữu là một bước quan trọng để giải phóng bản thân khỏi trầm cảm và phát triển cá nhân. Hãy sử dụng Trait-Map® để nhận ra điểm mạnh và điểm yếu của mình, từ đó tạo ra những thói quen suy nghĩ tích cực và thay đổi nhận thức một cách hiệu quả.
Tiểu Ái.